रविवार, १७ एप्रिल, २०१६

जीवन प्रवास...


अस वाटतं हे….चौकटीतले आठ नऊ तासाचे ऑफिसचे काम धंदे सोडून ....सरळ... मुक्तवाटे ..
ह्या माझ्या सह्याद्रीच्या कड्या कपाऱ्यातुनी वणवण भटकत राहावे , मैलो मैलांचा वेड्या वळणाचा खडतर प्रवास साधत .. 
इथल्या लोक संस्कृतीचा लोकजीवनाचा, मानवतेचा तसेच दुखीव अश्रूंचा आणि निसर्गाच्या अलौकिक, अद्भुत सौंदर्यतेचा आणि तिथल्या हर एक घटकांचा नजरेशी आढावा घेत ...
जगाच्या कानाकोपऱ्या पर्यंत झेप घ्यावी .

सामाजिक बांधिलकी जपत हवं त्या समयी स्वतःला मानवतेशी जोडून घ्यावे.(.निर्मळतेने)
...तसेच लेखणीने एक एक अनुभव शब्दबद्ध करत रहावे .

अन त्याबरोबर कलेशी हि संधान बांधत कलागुणाशी (मग ते छायाचित्रण , अभिनय , साहित्य , वा इतर कुठल्याही कला क्षेत्र असो ..त्यांशी ) जुळवून घेत त्यात बेधुंद व्हावे आणि सर्वात महत्वाचं म्हणजे 
प्रेम अन शांतीचा अनमोल संदेश देत , आपलेपणाने एक एक नाती हृदयाशी कवटाळत , लोकांच्या हृदय मंदिरात स्थान मिळवत हा देह अलगद ह्या मातीशी ठेवून ह्या जगाचा अखेरचा निरोप घ्यावा . 
बस्स.... 
जीवन प्रवास हा असाच हवा. 
- संकेत पाटेकर 
१६.०४.२०१६


तुझ्यावरच्या चारोळ्या...

तुझ्यावरच्या चारोळ्या .....

आयुष्यात एकदा तरी आपण प्रेमात पडतो. अन आपले भान सर्वस्वी त्या व्यक्तीपुढे हरपून बसतो...नवी ओळख असते नवं नातं गुंफलेलं असतं..... 
अन अश्यात  काही शब्द काही ओळी नकळतओठाशी येतात ...

              सोनसळी आठवणी
              लागे बोलाया चालाया 
              दिन गुलाब गुलाब 
              प्रीत लागली फुलाया !   
              - संकेत


कधी चारोळी रुपात तर कधी ...कवितेच्या स्वर सागरातून ....
तिच्या हसऱ्या नजरेशी ...अन भावगंध चेहऱ्याशी अन मनाशी गोड संवाद साधत .....
अश्याच काही चारोळ्या .......प्रेमातल्या अन वियोगातल्या ....
प्रेम म्हणजे दोन श्वासातलं अंतर एक होणं. समरस होतं जाणं. दुधात साखर मिसळून
जावी तशी...पूर्णतः समर्पण ... 
 
                 काही नाती हि नकळत                            
                 जुळली जातात... 
                 प्रेमाच्या बंधनात अलगद 
                 जखडली जातात ...
                 - संकेत                   ~ ~ ~ ~ ~             सहज एखादी मैत्री जुळते 
                                                                            मैत्रीतून नवी ओळख घडते .......
                                                                                             -संकेत  
                   प्रेमात माझ्या, हृदयी स्नेह बंध
                  डोळ्यात तरळते, तुझेच प्रतिबिंब
                    - संकेत                 
~ ~ ~ ~ ~           प्रेम म्हणजे काय ?
                                                                            मी अन तू
                                                                            माझ्या  मनातली तू
                                                                            तुझ्या  मनातला मी  , हे ना ?                                                                                                          -संकेत
                  एकटक तुझ्या नजरेशी
                  छेडत असतो वारंवार
                  अन त्या नजरेतुनीच मिळवत
                  जातो , प्रेमाचे हे शब्दसार ...
                   - संकेत                    ~ ~ ~ ~ ~ 
 संवाद हा नात्यातला एक महत्वाचा दुवा ... तो असतो म्हणून तर नात्यात  गोडवा असतो.  आणि अश्या संवादातूनच असे नट खट प्रश्न पडतात . ...
               ती म्हणते अगदी लाडीने,
               का नाही तू राग व्यक्त करतं
               मी म्हणतो तितक्याच प्रेमओढीने
              का नाही तू प्रेम व्यक्त करतं...
                - संकेत                    ~ ~ ~ ~ ~ 
               तुझं माझ्यावर प्रेम किती ?
               हे शब्दात कसे मांडावे
               अमर्याद ह्या शब्दाला , सांग
               प्रेमाने कसे भागावे ?
                - संकेत              
                                                   ~ ~ ~ ~ ~ 
               आज तिनेही तिच्या देवाकडे 
               एक 'मागणे' मागितले असेल
                कर जोडूनी मनोभावे 'मला' च वरिले असेल.  
                हरतालका विशेष .. – संकेत                   
                                                   
               तिचं एक स्वप्नं आहे
               तिला 'तो' मिळावा , आयुष्यभरासाठी...
               त्याची हि एक इच्छा आहे
               तिनं एकदा 'भेटावं' ते स्वप्नं साकारन्यासाठी...
              - संकु                                                                       
माणूस प्रेमात पडला कि त्याला  स्वतःचे आत्मभान हि  उरत नाही.   भास आभास ..ह्यांनी त्याच मन त्या व्यक्तीच्या मनाभोवती सतत घिरट्या घेतं राहतं. 
 मग अश्या काही ओळी आपुसकच ओठी  येतात........     

                     तुझाच चेहरा 
                     तुझाच भास 
                     का रे हि सारखी आस?
                     तुझेच शब्द
                     तुझाच आवाज
                     का रे सारखी तुझी ही साद?
                    तुझेच प्रश्न
                     तुझेच उत्तर
                     का रे प्रश्नौत्तराचा हा तास?
                     सांग....?   - संकेत     
 ~ ~ ~ ~ ~     तुझ्या सारखी तूच सखे 
                                                                            तुझ्यविना ना कुणी दिसे
                                                                            तुझ्यावाचून काही सुचे
                                                                            तूच असे रे ध्यानी - मनी 
                                                                            तूच रे सखी साजनी... 
                                                                             -  संकेत                         
                  तिचा Whatsaap वरील डीपी                                                                                                                               मी रोज वेडावून पाहतो... 
                  अन नजरेतल्या 'स्वराला'
                  तिच्या, हृदय संगीत माझं देतो ...
                                       - संकेत                                                                                                                                                                                          
           मी आधीच वेडा होतो , तिने आणिक वेडे केले ....                                                                                                                                       प्रेमाच्या सुखद सरितं माझे 'मी' पण सारे गेले 
                                                                                                                              - संकेत
                  झालेला संवाद पुन्हा वाचताना 
                  मन पुन्हा त्या आठवणीत रमतं
                  हळूच गहिऱ्या हास्यखळी सोबत
                  ते पुन्हा त्या क्षणात मिसळतं
                 - संकेत                                      ~ ~ ~ ~ ~  
मी आत्मभान विसरे  तुला पाहताना …  
                                                                                      तू बोले मनातले  मला जाणताना …
                                                                                                                  - संकेत 

प्रेयसीचा नकटा  राग म्हणजे ... तिचा विजयच जणू ....प्रश्नोत्तराच्या ह्या तासापुढे , आपल्याला शरणागती हि पत्करावीच  लागते...... त्यातच आनंद असतो. 
     
             प्रश्न उत्तरांच्या खेळीमध्ये 
               तुझंच नेहमी जिंकनं असतं
              मी हारत जातो एकपरीनं...
               तुझं 'हसनं' तेवढं सुखावत राहतं...
              - संकेत                       ~ ~ ~ ~ ~                  तुझ्या रागावण्यात हि 
                                                                                                        एक नशा आहे...
                                                                                       अजूनही धुंद करते आहे..... 
                                                                                                         शब्दांची ती चाल
                                                                                                            अजूनही ताल धरते आहे......
                                                                                                                       - संकेत      
प्रेयसीचं ..  रुसणं  देखीलं  वेड लावून जातं  म्हणा  ..........

                              काय बोलू कसं बोलू 
                                     सखे अगं सांग मला ...
                                          तुझ रूसणं पुन्हा हसणं 
                                           वेड लावी रे ह्या मना ....
                                                                         - संकेत   ~ ~ ~ ~ ~    
                             
                                     मी आधीच वेडा होतो ... तिने आणिक वेडे केले ....
                                              प्रेमाच्या सुखद सरितं ...  माझे 'मी' पण सारे गेले ...                                                                                                                                                       - संकेत  

प्रेमाची सुरवात तर होते ...एकमेकांविषयी जिव्हाळा, काळजी असते मनामध्ये ....
पण एकमेकांविषयी असलेल प्रेम काही वेळा व्यक्त व्हायचंच राहून जातं. मग तेंव्हा अशा वेळी सुचतात.  
             दिरंगाई नको आता , 
             हो कि नाही सांगून टाक 
             मनी दडल्या स्वप्नांना 
             बेधुंद होवून रंगवून टाक . 
            - संकेत                                ~ ~ ~ ~ ~          
मला अजूनही प्रश्न पडलाय 
                                                                                  तिच्या होकार नकाराचा 
                                                                                  त्यानेच उठलाय वादळ
                                                                                  ह्या हृदयी स्पंदनांचा !
                                                                                   - संकेत

           प्रेमा शिवाय हासू नाही 
           प्रेमा शिवाय आसू नाही 
           प्रेमा शिवाय आपुलकीचा 
           भावगंध स्पर्श नाही 


प्रेम म्हटलं  कि  भावना आल्या ....हळव्या तवंग उसव्णाऱ्या अन तिथे रागापासून , अबोला धरेपर्यंत ....
सर्वच गोष्टी आल्या...अश्यात आपलं मन काहीस सैर वैर होतं. अन क्षणा क्षणा च्या त्या आठवणी मध्ये गुरफटून जातं. 

           तुझ्या आठवणीतच सखे 
           दिवस हा सरून जातो... 
           अन हा हा म्हणता म्हणता 
           माझा मीच विरून जातो...  
                             - संकेत           ~ ~ ~ ~ ~   त्या बसल्या जागेवर 
                                                                      तुझ्या आठवणींचा झुला अजूनही झुलतोय ... 
                                                                       जणू सार काही पुन्हा 
अगदी नव्यानेच जुळतंय ...
                                                                                                               - संकेत
         तुझ्या आठवणीतच 
         दिवस सारे सरती... 
         तुझ्या आठवणीतच 
         मन - संवाद घडती...
         - संकेत                                  ~ ~ ~ ~ ~  
क्षणो क्षणी 'त्या भेटीचे' 
                                                                                        नवे गंध उगळत राहतो 
                                                                         ऐक ! सखे, सजणे अगं
                                                                                         मी असाच वेडावून जातो. 
                                                                                                            - संकेत

            भावनांचा अधीर खेळ हा शब्दात कैसे मांडणे 
                                                                         तू अबोल राहता ऐसी सांग मी कैसे वागणे ?
                                                                                                                         - संकेत

                               आठवणीच्या सरींमध्ये  
                                पुरता मी भिजून जातो 
                                अन ' प्रेमाचा ताप '  

                                स्वतःच ओढावून घेतो.....
                                         - संकेत                           ~ ~ ~ ~ ~       
मनं आतुर आतुर 
                                                                                                      तुझ्या आठवात विसे 
                                                                                                      कोसो दूर हि असता 
                                                                                                       डोळ्यासमोर तू दिसे                                                                                                                                                       - संकेत



क्रमश :  पुढील चारोळ्या लवकरचं ......
धन्यवाद...!
संकेत पाटेकर









  


रविवार, २० मार्च, २०१६

अहंभावी मन ....

"अरे तू नाही तर ...तिने ..कुणीतरी म्हणा ना Sorry  , 
हवं तर कान पकडा  ..झाली  बाबा चूक, वा घडलं नकळत  म्हणून ... 
माफी  मागा , स्वतःहून  पुढाकार घ्या, संवाद साधा "
कुठे , काय बिघडणार आहे ? कि  स्वतःला काही कमीपणा येणार आहे  ? 

किंव्हा  दुसरं तिसर  , कुणी बघेल ह्याची  लाज , शंका ,  भीती  ? काय ...? काहीच  नाही  ना ..तरीही ?  
तरीही आपण इतके अविचारी, अहंकारी ....कसे काय होतो रे ? 
साधासा एक विचार आपल्या मनाला शिवत नाही.  आपल्या नात्याबद्दल  त्या व्यक्तीबद्दल , ,  
अन आपल्या जाणीवांबद्दल,   कमाल आहे न्हाई   ?
विचार करायला हवा . 

जितक्या सहजतेने आपण हि  नात्याची  दोर विणतो ना  , तितक्याच सहजतेने हे अविचारी स्वार्थी घाव आपल्या नात्याला  खीळखिळं  करून सोडतात. अन मग  अतूट विश्वासाने बांधली गेलेली  हि नाती सुद्धा क्षणभराच्या अश्या एकेक  शब्दाने घायाळ होवून एकाकी   कोसळतात .अन तुटतात .

अन मग  उरतो तो केवळ  श्वास ...करपटलेला , कोंदटलेला. त्याचाच त्रास होतो. 
अन असह्य होऊन जातं सगळ, . हे जगण सुद्धा ...
 बरोबर ना ? 

इथे क्षणो क्षण जगण्याला अन ह्या जीवनाला 'किंमत' असते रे... 
अन आपण व्यक्ती व्यक्तीला , आपल्या गरजेनुसार 'किमतीचे' लेबल लावून मोकळे होतो. 
मला हेच तर पटत नाही. 

''त्याला माझी काहीच किंमत नाही . तिला किंमत असती तर .............''
हे असे वाक्य बोलणं म्हणजे नात्याला व्यवहारात गुंडाळणे असे होय . म्हणजे काहीतरी द्यावं अन त्या मोबदल्यात काहीतरी घ्यावं असंच जणू ......  

मुळात हा आपला अहंभाव  आहे ना,  हाच  नडतो.  जाणिवांच्या हसऱ्या क्षणात  मुक्तपणे  बहारत  असता, एकाकी आपल्या  नात्याला  'मी' पणाचे अहंकारी लेप देऊन …. 
मीच का  ? त्याने का नाही ?  त्याला / तिला कळायला नको का ?

नेहमी मीच का म्हणून सुरवात करावी  ? गरज असेल तर  बोलेल, कॉल
 करेल   ? हे असे अहंभावी विचार नातं तोडायला अन तुटायला कारणीभूत ठरतात.
तुमचं हि हेच झालंय….. 

खरं  तर ,  समोरच्या मनात काय सुरु आहे .त्याच्या आपल्या बद्दल  काय भावना आहेत ?
त्याला त्याचा किती त्रास होतोय . ह्याची आपल्याला पुरेशी कल्पना नसते.
आपण एक तर्क लावून चालतो .

हा,  असाच आहे . ह्याला  काही फरक पडणार नाही. नेहमीचीच सवय त्याची / तिची वगैरे वगैरे ....,
हि जी गृहीत धरण्याची  आपली वृत्ती  आहे ना ... हीच मुळात वाईट... .  

आपण फक्त  आपल्या परीनेच  विचार करतो. . आपण आहोत त्याप्रमाणे . 
समोरचा आपल्याहून वेगळा आहे . वेगळ्या विचारधारेचा आहे.  ह्याचा आपल्याला विसर पडतो.
मुळात अरे हे ....नातं  हे दोन भिन्न विचारधारा असलेल्या मनानं विणल जातं .

तिथे सगळंच आपल्या  मना प्रमाण घडेल अस होत नाही…ह्याची जाणीव खरं  तर आपल्याला  असायला हवी . वेळो वेळी व्हायला हवी. पण ती होत  नाही . 
अन म्हणून नात्याची घडी दुभंगली जाते. 

खर म्हटलं तर नातं .. म्हणजे एकमेकांना एकमेकांच्या गुण दोशासाहित स्विकारण हे होय.
अर्थात  एकमेकांच वेगळेपण जाणून..जपून …..पण तसं  होत नाही.  

आपण बोलतो तेच योग्य अन बरोबर आहे हा ठेका धरून चालतो अन  स्वतःच मत दुसऱ्यावर लादतो . 
हीच तर आपली चूक ठरते. 
- संकेत पाटेकर 
 २०.०३.२०१६


रविवार, ६ मार्च, २०१६

''आयुष्यात एकमेकांना उपलब्ध राहणे , याला प्रेम म्हणतात''

दिवसातून किती वेळा, तिचा फोटो असा बघत असतोस ? झूम इन झूम आउट करत ? 
तिने एकाकी सवाल केला.
तिच्या अश्या ह्या अनपेक्षित उठलेल्या प्रश्नाला, काहीतर उत्तर द्यावं 
म्हणून त्याने , तिच्यावर एकवार नजर रोखली. अन क्षणाचा विलंब न घेत, पुन्हा 
आपल्या मोबाईल मधला तिचा फोटो न्याहाळत , धुंद स्वरात म्हटलं . 
‘’ बऱ्याचदा....

तसा बऱ्याचदा...मनात येईल तेंव्हा तिचा 'चेहरा' स्तंभित झाल्यासारखा ,एकसारखा 
निरखत असतो. . 
वेळेचं भान उरत नाही कि माझं मला कळत नाही . पण तो चेहरा , त्या चेहऱ्यावरील ते स्निग्ध भाव ,...
मला अजूनही तिच्या प्रेमात फ़रफड ओढवून नेतात.’’ 

भिरभिरनाऱ्या भुंग्याला , आपल्या सुवासिक रसानं अन सुंदरश्या रंगानं , फुलानं 
जस आकर्षित करून, आपलसं करून घ्यावं ना तसंच काहीस ...
ऐकता ऐकता , तिने त्याकड एकवार पाहिलं. आठवणीच्या भावगर्दीत धुंद होवून.. 
मनातील तळ तो उघड करत होता.

प्रेम हि भावनाच , अगं ! सौंदर्यपूर्ण अशी आहे... मनाच्या डोहीतून अलवार 
तरळणारी , हळुवार उमळणारी , अन दोन हृदयी मनाला , एकाच जाणीवेच्या स्पंदनिय धाग्यानं घट्ट रोवून ठेवणारी. 
मध्यंतरीच कुठेसी माझ्या एक वाचनात आलेलं . संद्दीप खरेची एक ओळ होती. .
''आयुष्यात एकमेकांना उपलब्ध राहणे , याला प्रेम म्हणतात''. 
किती , साध्या अन सहज सोप्या शब्दात त्याने मांडलं आहे बघ ..

आयुष्याच्या प्रत्येक प्रवाही वाटेवर ..मग ती वाट कितीही खडतरं अन आडवळनाची 
असो , ‘एकमेकांना हव्या त्या वेळी , हवं तेंव्हा उपलब्ध होणं म्हणेचच प्रेम ’ 
अस जेंव्हा घडेल तेंव्हा , नाती खऱ्या अर्थानं प्रेमाच्या गर्द सावलीत सुखाने नांदतील. पण हा तिथे मनाचा सामंज्यसपणा हि हवा. एकेमकांना समजून घेण्याची मूळ वृत्ती हवी.
हम्म ..
चल आता चहाचा घोट घे ...बोलतच सुटला आहेस, वेड्या सारखा .. 
चहा हि थंड झाला बघ .. ( त्याच्या चेहऱ्यावरील प्रेम आवेशात गढलेले ते भाव अन बोल ऐकून , अजून त्याच्या मनास उगाच सल नको म्हणून तिने मधेच अडवून म्हटले ) 
असू दे रे चालेल . थंड चहा पिण्यात हि काही और मजा असते. त्याने हि शब्द ओढले.
संध्याकाळच्या शांत लहरीमध्ये ... नेहमीच्याच त्या कट्ट्यावर...एका खास मैत्रिणीसोबत , विषय रंगत चालला होता. 
विषय अर्थात , 'प्रेम'..नकळत जीवनात आलेलं , जाणलेल अन अनुभवलेलं.

शेवटी ‘मित्र’ हेही आधारच, आपल्या जीवनाचा टेकू , म्हणून मनं हि आपुसक 
त्यांच्यापुढे मोकळं होत जातं . तो हि मोकळा होत होता ...हलका होत होता.

प्रेम ह्या विषयाची व्याप्तीच , खरं तर फार मोठी आहे. ती मापता तोलता येत नाही . ती अनुभवता येते .त्याची प्रचीती घेता येते . 
चहाचा दोन एक घोट घेत त्याने पुन्हा आपल्या कथाकथनला सुरवात केली.
वाऱ्याने जसं कुठूनसं अलगद यावं अन आपलं अंग अंग रोमांचित करून जावं. तसंच हे प्रेम. ..आनंद देतं, हर्षवून नेतं.
स्वप्नांचे नवे क्षितीज घेऊन ती हि अशीच माझ्या आयुष्यात आली. अन सुंदर क्षणाचा अनमोल ठेवा माझ्याकडे अलगद सुपूर्द करत, स्वप्न पुरे केल्याविनाच एकाकी माघारी निघून गेली. 

मला न समजताच, न जाणून घेता ..त्याचंच मला वाईट वाटतं अन त्रास होतो.
चुकलं कोण अडलं कोण हा प्रश्न गौण आहे. प्रेमात त्याला थारा नाही. पण हव्या त्या वेळी , हवं तेंव्हा आम्ही आम्हालाच असे उपलब्ध झालो नाही. वेळेच गणित जुळवता आले नाही. त्यामुळे एकाच वाटेवर चालण्याचे 
आमचे मार्ग हि वेग वेगळे झाले . 
तसं तिने खूप काही दिलं मला...त्या तेवढ्या वेळेत. तेच माझ्यासाठी खूप आहे, अनमोल आहे. 
म्हणून हा तिचा फोटो , त्यातील ते निरामय भाव एक सारखा असा निरखत राहतो . अन आठवणीत एकाकी हरवतो .

तुला सांगू , ह्या प्रेमात खूप ताकद आहे . ते ओढवून घेतं आपल्याला . अन विविधरंगी भावनांच दर्शन घडवतं. 
एखाद्यावर हक्काने रागावण्यापासुन ,हसवण्यापर्यंत , लहानग्या सारखं एखाद 
हट्ट करून , समजून देण्यापर्यंत, वा समजून घेण्या पर्यंत .... विविध ढंगी अस दर्शन..
तशी ह्या प्रेमाची गोडीच निराळी असते बघ ..
एकदा आपल्या अंतरंगात ती भिनली कि आपण आपलेच राहत नाही .उधळून जातो . मिसळून 
जातो.

मी ह्या प्रेमात सफल झालो नाही. पण मी 'प्रेम भावना' जगलो ...तेच पुष्कळ आहे .
- असंच काही सुचलेलं ....शब्दात वेचलेलं . 
- संकेत पाटेकर
०५.०३ ..२०१५